Neers kanaaltje

De Helenavaart mondde uit in de Noordervaart. De Peel was als het ware een grote spons met miljoenen liters zuur water die daaraan moesten worden onttrokken. De bedoeling was eerst om al dat water te lozen via de Noordervaart en vervolgens de daarop aansluitende Zuid- Willemsvaart. Omdat er bezwaren werden geopperd tegen die lozing door de bezitters van vloeiweiden langs de Zuid-Willemsvaart, werd besloten om een afwateringskanaal aan te leggen, direct vanaf de uitmonding van de Helenavaart richting de Maas bij Kessel.

Dit kanaal zou ook kunnen worden gebruikt voor de afvoer van overtollig water van de Zuid-Willemsvaart. De waterbeheersing van geheel Midden-Limburg zou erdoor sterk worden vergemakkelijkt. Tenslotte zou de waterweg kunnen worden ingericht voor de kleine scheepvaart en de ontwatering van de woeste gronden aan weerszijden daarvan. Het kanaal zou 1,50 meter diep en acht meter breed moeten worden.

De aanleg van het ruim 10 kilometer lange Afwateringskanaal (in Meijel gewoonlijk ‘het Neers Kanaaltje’ genoemd) verliep langzaam. Jan van der Griendt was hierbij betrokken, hij had ook de Helenavaart gegraven, en de Noordervaart mede bevaarbaar gemaakt. Behalve het kanaal moesten er ook sluizen, bruggen en wachterswoningen worden gebouwd. De openstelling vond plaats in de zomer van 1861, vier jaar later dan gepland.
De scheepvaart op het kanaaltje stelde niet veel voor, gemiddeld één schip per twee dagen. Evenals in het geval van de Noordervaart was er immers geen directe scheepvaart naar de Maas mogelijk.

In de jaren 1884-1886 onderging het Afwateringskanaal nog een stevige opknapbeurt. De houten sluizen werden vervangen door basaltstenen kolken voorzien van bakstenen sluishoofden. De doorvaart qua tonnage nam nu wel iets toe, maar bleef bescheiden.
In 1933 werd het Afwateringskanaal gesloten voor de scheepvaart. Het waterpeil werd op verzoek van de gemeente Helden fors verlaagd. Sindsdien dient de waterweg enkel nog als afvoersloot van overtollig water van de omliggende akkers.