De Vilaine is een rivier in Bretagne, Frankrijk. Hij ontspringt in het departement Mayenne, in de heuvels van Juvigné, en mondt uit in de oceaan tussen de gemeenten Camoël (le Moustoir) en Pénestin (Tréhiguier).
De voornaamste zijrivieren zijn de Ille, de Vaunoise, de Seiche, de Meu, de Oust, de Isaac en de Cantache.
Het enige Franse werk in de 16e eeuw was de verbetering van de waterloop van Rennes naar zee via Redon. In 1540 werd er bekeken om de rivier te reguleren. Pas nadat Lorenzo Bertolozo of Berthagolo, in opdracht van Henri III in 1575 tien sluizen van metselwerk weet te bouwen, komt het werk op gang en is in 1585 de rivier bevaarbaar tussen Rennes en Messac.