De Waal is een Nederlandse rivier. Het is de grootste arm van de Rijn, die zich ter hoogte van Pannerden splitst in het Pannerdensch Kanaal naar rechts en de Waal naar links. Het Pannerdens kanaal splitst zich weer bij Westervoort naar rechts af als de IJssel en naar links als de Nederrijn. De Nederrijn is voorzien van stuwen, zodat bij lage waterstanden het water via IJssel en Waal kan worden afgevoerd. Voorbij Wijk bij Duurstede heet deze rivier de Lek. De Waal is veruit de waterrijkste riviertak (65% van de waterafvoer van de Rijn) en ook de voornaamste voor de scheepvaart. De totale lengte van de Waal bedraagt 82 kilometer.
De Waal gaat vanaf de vroegere samenvloeiing met de Maas bij Woudrichem (nu de Afgedamde Maas) over in de Merwede en stroomt vervolgens via verschillende routes naar de Noordzee; het meeste water stroomt via de Nieuwe Merwede in het Hollandsch Diep.
De Waal wordt met de Nederrijn en Amsterdam verbonden door het Amsterdam-Rijnkanaal (bij Tiel) en met de Maas door het Maas-Waalkanaal (bij Nijmegen) en het Kanaal van St. Andries. Op dat laatste punt vloeien de Waal en de Maas op een afstand van 1,9 km langs elkaar heen. De getijden van de Noordzee werken door tot ongeveer Zaltbommel, waar een getijverschil van ongeveer 10 cm meetbaar is. Voor het afsluiten van de zeegaten en riviermondingen in het kader van de Deltawerken was het getijdenverschil op de Waal veel groter dan vandaag de dag. De invloed van de getijden was toen merkbaar tot Nijmegen.