Een ijsbreker is een met een versterkte romp uitgerust schip dat in staat is ijs te breken. Sleepboten zijn vaak al bij de bouw aangepast voor het ijsbreken met een speciale boeg. Er zijn ook drijvende constructies die voor de boot worden vastgemaakt: met een bovenloper, ijsslof of 'losse stevenschoen' laat men de boot op het ijs varen waarna de bovenloper met boot en al door het ijs zakt. Met een onderloper of ijsploeg breekt men het ijs door ertegen aan te varen, en wordt het ijs naar boven geduwd.
Het werd vroeger ook wel gedaan met een bakje achter een traktor die over het jaagpaden bakje voortsleept.