Bourgognekanaal
Een lang en mooi kanaal, met een zeer lange ontstaansgeschiedenis
Het kanaal van de Bourgogne is een 242km lang kanaal gelegen in de regio Bourgondië-Franche-Comté in Frankrijk. Het kanaal verbindt het stroomgebied van de Seine met het bekken van de Saone.
Het loopt van Saint Jean de Losne op een hoogte van 182 meter, met 76 sluizen naar het hoogste punt van 378,5 meter. Hiermee is het ook het meest hoogst gelegen kanaaldeel van Frankrijk. Op het hoogste punt van het kanaal ligt een tunnel van 3333 meter. Deze tunnel gaat door de waterscheidingslijn van Atlantische oceaan en de Middellandse zee.
Vanaf het hoogste punt gaat het met 113 sluizen weer naar beneden naar Migennes op 79,77 meter.
Het kanaal in zijn geheel, is in principe een verbindingskanaal met een hoogte overwinning tussen de rivier de Yonne en de rivier de Saone. Het kanaal bestaat grofweg uit vijf delen.
Van Saint jean de Losne tot Dyon is het een lateraal kanaal langs de rivier de Ouche.
Van Pont sur Ouche naar Saint Thibault, gedeeltelijk lateraal kanaal langs de Armançon.
Een verbinding tussen de Armançon bij Saint Thibault via de Brenne, vallei van Creusot en de sluizentrap van Marigny-le-Cahouet, naar Vénarey-les-Laumes.
Een lateraal kanaal langs de Brenne van Vénarey naar Buffon.
Een lateraal kanaal langs de Armançon van Buffon naar de Yonne.
Door de bouw van een spoorlijn van de PLM heeft het kanaal nooit echt een belangrijke rol gespeeld in het goederenvervoer. Nu wordt het nog maar zelden voor beroepsmatig transport gebruikt, maar het is een prachtig kanaal voor recreatievaart.
In 2023 werd bekend dat de vaarwegbeheerder van het kanaal van plan is om een stuk van het kanaal te sluiten. Het gevolg daarvan laat zich raden, de doorgaande vaart droogt op, er zal op het resterende stuk minder scheepvaart zijn, en het risico bestaat dat het kanaal over een aantal jaar gesloten wordt, omdat er te weinig gebruik van gemaakt wordt. Een ontmoedigingsbeleid dus.
Bouw.
Lodewijk XV geeft op 7 september 1773 opdracht tot de bouw van het kanaal.
De eerste werken begonnen in 1777 op het stuk Laroche Tonnere. In 1781 begint het werk tussen Dyon en de Sint Jean de Losne. Het werk werd echter onderbroken door het uitbreken van de Franse Revolutie.
Pas in 1808 geeft Napoleon opdracht om verder te gaan met de bouw. In dat zelfde jaar was een deel van Dyon naar de Saone in gebruik genomen.
De manier van het overwinnen van het hoogste deel van het kanaal is dan nog niet bekend. Pas in 1812 werd er besloten om een tunnel te bouwen op het hoogste punt, en grote reservoirs aan te leggen voor voldoende water te kunnen opslaan.
De bouw van de tunnel begon in 1826 en was in 1832 klaar. Met de tunnel was het kanaal ook volledig bevaarbaar. De bouw van de reservoirs ging door tot 1840.
Aanpassing.
Tussen 1879 en 1882 werd het kanaal aangepast naar de nieuwe standaard Freycinet maten. De sluizen werden aangepast voor het kunnen laten passeren van Spitsen, schepen van 38,50 meter lang.
Twee sluizen, Sluis Germigny 106-107 en Migennes 114-115, op het kanaal waren bij de bouw van het kanaal uitgevoerd als trapsluis. Deze sluizen zijn bij de aanpassing naar Freycinet maten gesloopt en er is een nieuwe enkele kolk gebouwd die het verval in één keer overwint. De dubbele nummers van deze sluizen is wel bewaard gebleven.
Kenmerken
Het beginpunt van de vaarweg ligt bij : Saint Jean de Losne.
De beginpunt van de vaarweg sluit aan op : Saone.
Hoogte van het begin van de vaarweg is 182.00 meter.
Het eindpunt van de vaarweg ligt bij : Migennes.
Hoogte van het eindpunt van de vaarweg is 80.00 meter.
Tot bouw werd besloten rond 1773.
De bouw begon in 1777.
De bouw was in 1832 voltooid.
De vaarweg loopt door : Frankrijk.
Kruissende vaarwegen : Yonne
Voeding van het kanaal
Het kanaal wordt op het hoogste punt voorzien van water door middel van 6 stuwmeren en voedingskanalen. De lengte van de voedingskanalen bij elkaar is zo'n 63 kilometer. Het voedingskanaal van het stuwmeer van Grosbois doorkruist de berg van Soussey-sur-Brionne in een ondergrondse tunnel van 3.705 m lengte. De sluizen in de laagste delen van het kanaal worden bevoorraad door ongeveer 50 tappunten uit de rivieren Ouche, Brenne en Armançon en hun zijrivieren.
Het kanaal begint bij de rivier de Saône in Saint Jean de Losne.Tussen het dorp en kanaal ligt een grote jachthaven. Boven de sluis ligt een droogdok en tot aan de eerste brug is er veel bedrijvigheid langs beide kanten van het kanaal.
De sluis van Viranne is de tweede sluis op het Canal de Bourgogne vanaf de Saône. De sluis is geautomatiseerd. Naast de sluis staat een sluiswachtershuis.
Het kanaal loopt de eerste 20 sluizen in vrijwel een rechte lijn naar Dyon. Pas in de stad zijn er een paar bochten in het kanaal.
