Bourgondisch Kanaal

Canal de Bourgogne

Het kanaal van de Bourgogne is een 242km lang kanaal gelegen in de regio Bourgondië-Franche-Comté in Frankrijk. Het kanaal verbindt het stroomgebied van de Seine met het bekken van de Saone.

Het loopt van Saint Jean de Losne op een hoogte van 182 meter, met 76 sluizen naar het hoogste punt van 378,5 meter. Hiermee is het ook het meest hoogst gelegen kanaaldeel van Frankrijk. Op het hoogste punt van het kanaal ligt een tunnel van 3333 meter. Deze tunnel gaat door de waterscheidingslijn van Atlantische oceaan en de Middellandse zee.

Vanaf het hoogste punt gaat het met 113 sluizen weer naar beneden naar Migennes op 79,77 meter.

Het kanaal in zijn geheel, is in principe een verbindingskanaal met een hoogte overwinning tussen de rivier de Yonne en de rivier de Saone. Het kanaal bestaat grofweg uit vijf delen.

Van Saint jean de Losne tot Dyon is het een lateraal kanaal langs de rivier de Ouche.
Van Pont sur Ouche naar Saint Thibault, gedeeltelijk lateraal kanaal langs de Armançon.
Een verbinding tussen de Armançon bij Saint Thibault via de Brenne, vallei van Creusot en de sluizentrap van Marigny-le-Cahouet, naar Vénarey-les-Laumes.
Een lateraal kanaal langs de Brenne van Vénarey naar Buffon.
Een lateraal kanaal langs de Armançon van Buffon naar de Yonne.
Door de bouw van een spoorlijn van de PLM heeft het kanaal nooit echt een belangrijke rol gespeeld in het goederenvervoer. Nu wordt het nog maar zelden voor beroepsmatig transport gebruikt, maar het is een prachtig kanaal voor recreatievaart.

Bouw.

Lodewijk XV geeft op 7 september 1773 opdracht tot de bouw van het kanaal.

De eerste werken begonnen in 1777 op het stuk Laroche Tonnere. In 1781 begint het werk tussen Dyon en de Sint Jean de Losne. Het werk werd echter onderbroken door het uitbreken van de Franse Revolutie.

Pas in 1808 geeft Napoleon opdracht om verder te gaan met de bouw. In dat zelfde jaar was een deel van Dyon naar de Saone in gebruik genomen.

De manier van het overwinnen van het hoogste deel van het kanaal is dan nog niet bekend. Pas in 1812 werd er besloten om een tunnel te bouwen op het hoogste punt, en grote reservoirs aan te leggen voor voldoende water te kunnen opslaan.

De bouw van de tunnel begon in 1826 en was in 1832 klaar. Met de tunnel was het kanaal ook volledig bevaarbaar. De bouw van de reservoirs ging door tot 1840.

Aanpassing.

Tussen 1879 en 1882 werd het kanaal aangepast naar de nieuwe standaard Freycinet maten. De sluizen werden aangepast voor het kunnen laten passeren van Spitsen, schepen van 38,50 meter lang.

Twee sluizen, Sluis Germigny 106-107 en Migennes 114-115, op het kanaal waren bij de bouw van het kanaal uitgevoerd als trapsluis. Deze sluizen zijn bij de aanpassing naar Freycinet maten gesloopt en er is een nieuwe enkele kolk gebouwd die het verval in één keer overwint. De dubbele nummers van deze sluizen is wel bewaard gebleven.

Ingang van het Bourgognekanaal bij Saint-Jean-de-Losne

Bij de ingang van het kanaal ligt een grote jachthaven. Eenmaal de sluis gepasseerd is ook de nodige bedrijvigheid. Eenmaal uit de sluis rechts is een scheepswerf. Er liggen omgebouwde spitsen die nu als passagiersvaart door de kanalen varen.

Bij de tweede sluis ligt een fabriek die betonnen rioleringsdelen maakt, en bij Brazey-en-Plaine zit een bakker.

Sluis 75 Viranne

Sluis 73 Pont-Hémery

Sluis 72 d'Echigey

Aiserey

Het kanaal loopt in een rechte lijn tot aan Dijon. In dit stuk liggen een 20 tal sluizen. Eenmaal voorbij Dijon volgt het de loop van talrijke riviertjes.

Potengey

Longecourt

Rouvres

Sluis 65 de Bretenières

Sluis 63 de Vernois ligt onder de aanvliegroute van het vliegveld Aéroport International Dijon-Bourgogne. Het landelijke wordt verwisseld voor de voorsteden van Dijon.

Vernois

Sluis 53 Marcs-d'Or

Sluis 50 de Plombières

Sluis 45 Velars

Sluis 44 la Combe-de-Fain

Sluis 43 du Creux-Suzon

Sluis 42 Fleurey

Sluis 41 du Potet

Sluis 40 de Morcueil

Pont de Pany

Sluis 37 de Roche Canot

Sluis 35 de Champagne

Papillon in Gissy-sur-Ouche

Sluis 31 de Barbirey

Sluis 29 de Saint Victor

Sluis 28 de la Charme

Sluis de Bouchet

Sluis 25 de la Forge

Pont-de-Ouche

Sluis 19 de la Sarrée

Sluis 18 de la Roche

Sluis 17 du Rempart

Sluis 16 de Crugey

Sluis Bouhey

Vandenesse

Chevrotte

Grand Pré

Sermaize

Sluis 1 d'Escommes

Bac transporteur

Tunnelingang zuid van Pouilly-en-Auxois

Bij Sluis 1 ligt de bac transporteur. Een bak waar lege spitsen in konden varen. En door een uitgekiend gebruik van ballast in de bak, konden de spitsen door de lage tunnel van Pouilly-en-Auxois gesleept worden.

Pouilly-en-Auxois

Haven Pouilly-en-Auxois

Haven Pouilly-en-Auxois

De kettingsleper met elektrische aandrijving ligt sinds 2004 in het droogdokje in de haven van Pouilly-en-Auxois. In de hoek waar voorheen de bac transporteur in kon liggen om schepen in en uit te laten. De overkapping is een ontwerp van de samenwerking tussen de Japanse architect Shigeru Ban, en de Franse achitect Jean de Gastines.

Sluis 1 Pouilly-en-Auxois

Sluis 2

Sluis 4 Cercey

Sluis 5

Sluis 7 de Chailly

Sluis 8 de Carrons

Sluis 9 des Morons

Kanaaldoorgraving bij Creusot

Sluis 15 de Braux

Sluis 16 Charigny

Sluis 17 Charigny

Sluis 18 de Marigny 1e

Sluis 19 de Marigny 2e

Sluis 20 de Marigny 3e

Sluis 21 de Marigny 4e

Sluis 22 de Marigny 5e

Sluis 23 de Marigny 6e

Sluis 24 de Marigny 7e

Sluis 25 de Marigny 8e

Sluis 27 de Marigny 10e

Sluis 28 de Marigny 11e

Sluis 29 de Marigny 12e

Sluis 30 de Marigny 13e

Sluis 31 de Chassey

Sluis 32 de Chassey 2e

Sluis 33 de Chassey 3e

Sluis 34 de Chassey 4e

Sluis 35 de Chassey 5e

Sluis 36 de Chassey 6e

Sluis 37 de Pouillenay 1e

Sluis 38 de Pouillenay 2e

Sluis 39 de Pouillenay 3e

Sluis 40 de Pouillenay

Sluis 41 de Pouillenay 5e

Sluis 42 de Pouillenay 6e

Sluis 43 de Pouillenay 7e

Sluis 44 de Pouillenay 8e

Sluis 45 de Pouillenay 9e

Sluis 46 de Pouillenay 10e

Sluis 47 de Pouillenay 11e

Sluis 49 de Pouillenay 13e

Sluis 50 de Pouillenay 14e

Sluis 51 de Pouillenay 15e

Sluis 52 de Mussy

Sluis 53 de Mussy 2e

Sluis 54 de Venarey 1e

Sluis 55 de Venarey 2e

Sluis 56 de Venarey 3e

Sluis 59 de Seigny

Sluis 60 de Benoisey

Sluis 64 de Montbard

Pont canal de Montbard

Sluis 70 de Rougemont

Sluis 73 de Cry

Sluis 74 d'Arlot

Sluis 75 de Nuits

Ravières

Sluis 77 de Sous Roches

Sluis 80 d'Ancy le Franc

Sluis 81 de Rapille

Sluis 82 d'Argenteuil

Sluis 85 de Lézinnes

Sluis 86 d'Ancy le Libre

Sluis 88 de Vinnemer

Sluis 90 de Tanlay

Sluis 91 de Commissey

Sluis 92 de Saint Martin

Sluis 93 d'Arcot

Sluis 96 de Tonnerre

Sluis 98 de Cheney

Sluis 99 de Charrey

Sluis 100 de Flogny

Sluis 103 de Chailly

Sluis 104 de Percey

Sluis 105 d'Egrevin

Sluis 106-107 de Germigny

Bij de bouw van het kanaal werd er hier een trapsluis gebouwd. Bij het aanpassen naar de Freycinetmaten eind 19e eeuw, werd er een nieuwe kolk gebouwd met het verval van de trapsluis gecombineerd. Dit is ook goed zichtbaar aan het verval van de sluis die groter is dan gemiddeld over het hele kanaal. Verder richting Yonne is nog zo'n diepere sluis met nummers 114-115.