Het kanaal van Roanne naar Digoin is een Frans kanaal wat loopt, zoals de naam al zegt, van Roanne naar Dogoin. Het kanaal is 55,6km lang en er liggen 10 sluizen in het kanaal.
In Roanne staat het kanaal in verbinding met de Loire. Hier wordt het kanaal ook voorzien van water. Er ligt een porte de garde, een enkele sluisdeur die het kanaal kan afsluiten als de Loire hoog water kent. De Loire zelf is maar zeer beperkt bevaarbaar. De rivier is een van de weinige grote rivieren die niet gekanaliseerd zijn geworden.
Het kanaal van Roanne naar Digoin is een van de vele kanalen die in het "Plan Becquey" genoemd zijn. Louis Becquey was Directeur Generaal van "Ponts et Chaussées", bruggen en wegen, de instelling die voor de grote infrastructuur in Frankrijk verantwoordelijk was.
Het doel van het kanaal is om een vaarweg te realiseren omdat de Loire niet bevaarbaar was. Een tweede functie is een voedingskanaal te realiseren voor water naar het lateraal kanaal langs de Loire te brengen.
De bouw van het kanaal begon in 1832 en werd in 1838 geopend. De afmetingen waren volgens de Beqcuey maten. 31 meter lang, 5,20 meter breed. Een maximale diepgang van 1,60 meter. Het laadvermogen bedroeg ongeveer 150 ton.
Een dam in de Loire bij Roanne werd gebouwd om de Loire wat op te stuwen om het kanaal te kunnen voorzien van water. Deze eerste dam werd door een overstroming in 1846 weggevaagd. Een nieuwe stuw werd gebouwd, iets lageruit gelegen. Een vaste dam met een naaldenstuw van 70 meter.
In 1863 werd het kanaal door de Franse overheid over genomen. Er werden verbeteringen aangebracht om de concurentie met het spoor aan te kunnen.
Tussen 1890 en 1905 werd het kanaal aangepast naar de Freycinet maten. De verantwoordelijke ingenieur voor deze aanpassing was Léonce-Abel Mazoyer, die ook betrokken was bij de bouw van de kanaalbrug van Briare.
In 1909 werd de dam van 1846 vervangen door een volledig beweegbare stuw. Deze werd in 1939 gemoderniseerd en in 2005 nogmaals gerenoveert.
Rond 1917 heeft het kanaal zijn top in transport en overslag bereikt. In de jaren 1960-1970 neemt het belang drastisch af. Er was zelfs sprake om het kanaal te dempen om er een autoweg over heen te maken. In 1992 sluit de haven van Roanne alle commerciele exploitatie. Voor de recreatie werd de haven opnieuw ontwikkeld. Intussen heeft de recreatievaart de haven gevonden.
Ook op dit kanaal slaat de automatisering toe. In 2006 zag ik deze sluis nog met de handbediening. In 2010 was deze sluis geautomatiseerd.