Het Canal de la Meuse is een kanaal langs de Maas in Frankrijk. Het loopt deels parallel langs de Maas maar er zijn ook stukken rivier bevaarbaar gemaakt. Het verbind het Marne Rijnkanaal met de Maas vlakbij Belgie. Het kanaal is 272 kilometer lang en het heeft 59 sluizen en 4 tunnels. Het loopt van Troussey naar Givet. Op wat oudere kaarten heet het kanaal nog Canal de l'Est brache Nord.
Het Canal de l'Est werd na de Frans Duitse oorlog van 1870-1871 gepland. Een stuk van het Lorraine gebied bleef Frans en er was een Noord Zuid verbinding gewenst over Frans grondgebied. Het Saarkanaal wat deze verbinding vormde kwam onder Duits bewind. Om toch een noord-zuidverbinding te hebben werd het Canal de l'Est bedacht en gegraven.
Zo was er ook een verbinding gepland van het Canal de l'Est en het Rhone Rijnkanaal. Door moeilijkheden bij de bouw was het kanaal niet klaar voor de Eerste Wereld oorlog. Na de Eerste Wereldoorlog is het Elsasgebied weer terug gegeven aan Frankrijk, en verviel de noodzaak van het kanaal.
Het Canal de l'Est was met 394 kilometer lengte het langste kanaal van Frankrijk. Verdeeld in twee delen, branche nord en brance sud. Voor toeristieke doeleinden werd er in 2003 de naam aangepast. Branche nord werd Canal de la Meuse, en branche sud werd het Canal des Vosges.
Het kanaal is gelijk aan de Freycinetmaten gebouwd. Veel andere en oudere kanalen werden rond 1880-1900 aangepast naar de Freycinet standaardmaten.
De rivier de Maas ontspringt op het plateau van Langres. Bij het dorpje Pouilly-en-Bassigny zijn twee plaatsen bekend als de bron van de Maas. Een plaats met een kunstwerk met de loop van de rivier. Aan de andere kant van het dorp staat slechts een steen in het veld wat de andere bron markeert.
Bij Troussey komt de rivier bij het Canal de la Meuse. Dit Maaskanaal sluit bij Troussey aan op het Canal Om de Maas bevaarbaar te maken is er een kanaal gegraven. De Maas voedt dit kanaal, en verderop is ook de rivier zelf geschikt gemaakt voor scheepvaart.